နိဒါန်း - အပိုင်း ၁

Hits: 619

Keith Weller တေလာ^*

နိဒါန္း

    ဒီစာအုပ်အကြောင်းပါ ဗီယက်နမ် [Việt Nam] မှ အစ အတွက်မှတ်တမ်းတင်ထားသောသမိုင်း၏ တတိယရာစုဘီစီ။ တရုတ်ထိန်းချုပ်မှုအဆုံးသတ်ပြီးလွတ်လပ်သောဗီယက်နမ်နိုင်ငံတည်ထောင်သောအခါ ၁၀ ရာစုအထိဖြစ်သည်။ ဒီရာစုနှစ် ၁၂ ခုအတွင်းမှာဗီယက်နမ်ဟာ "တောင်ဘက်ပင်လယ်ယဉ်ကျေးမှု" အတွင်းမှကြိုတင်အသိအမှတ်ပြုထားတဲ့လူ့အဖွဲ့အစည်းကနေအရှေ့အာရှယဉ်ကျေးမှုကမ္ဘာရဲ့ထူးခြားတဲ့အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်လာခဲ့တယ်။ ဤသည်ရှည်လျားသောဖြစ်စဉ်ကိုဖြစ်ခဲ့သည် သမိုင်းဝင်ဗီယက်နမ်မွေးဖွားခြင်း [Việt Nam].

    တရုတ်သမိုင်းပညာရှင်များနှင့်ပြင်သစ် Sinologists သည်ဗီယက်နမ်သမိုင်း၏ဤကာလကိုတရုတ်သမိုင်း၏ဌာနခွဲတစ်ခုအဖြစ်ယူမှတ်ခဲ့ကြသည်။ သူတို့မြင်ကြပြီ ဗီယက်နမ် [Việt Nam] တရုတ်အင်ပါယာ၏ခံနိုင်ရည်ရှိသည့်နယ်စပ်ဒေသတစ်ခုမျှသာမဟုတ်ဘဲ၊ယဉ်ကျေး"သြဇာလွှမ်းမိုးမှု။ အခြားတစ်ဖက်တွင်မူဗီယက်နမ်သမိုင်းပညာရှင်များကဤခေတ်ကိုသူတို့၏ဘိုးဘေးများသည်တိုင်းတစ်ပါးအုပ်ချုပ်မှုအောက်တွင်ရုန်းကန်နေရသောအချိန်၊ အမျိုးသားရေးလက္ခဏာကိုစစ်ဆေးပြီးမွမ်းမံသည့်အချိန်အဖြစ်ရှုမြင်ကြသည်။ မျှတသောအမြင်ရရှိရန်သတင်းအချက်အလက်နှစ်ခုလုံးကိုစဉ်းစားရန်အရေးကြီးသည် ဗီယက်နမ် [Việt Nam] တရုတ်သမိုင်းပညာရှင်များနှင့်ဤခေတ်မှဗီယက်နမ်တို့မှတ်မိခဲ့သည့်အရာများကိုထိန်းသိမ်းသောသမိုင်းအစဉ်အလာများကမှတ်တမ်းတင်ထားသည်။¹

   တစ်ခါတစ်ရံ“ ဌာနေတိုင်းရင်းသားများ၏အဓိကကျသောနေရာ” ဟုယူဆကြသည်။မင်္ဂလာပါ"တရုတ်လွှမ်းမိုးမှုကို၏မီးမှတဆင့် unscathed အသက်ရှင်ကျန်ရစ်ခဲ့သည်။ တရုတ်ခေတ်မတိုင်မီကဒဏ္icalာရီထုံးတမ်းစဉ်လာများအတိုင်းဗီယက်နမ်ဘာသာစကားသည်ဆက်လက်ရှင်သန်နေသောအတွက်အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိမှန်ကန်သည်။ ဒါပေမယ့်နှစ် ဦး စလုံး ဘာသာစကားဗီယကျနမျ နှင့်ဒဏ္myာရီအစဉ်အလာတရုတ်နှင့်ရင်းနှီးသောအဆက်အသွယ်မှတဆင့်အသွင်ပြောင်းခဲ့သည်။

   ဒသမရာစုဗီယက်နမ် လွန်ခဲ့သော ၁၂ ရာစုကသူတို့၏ဘိုးဘေးများနှင့်အလွန်ကွဲပြားခြားနားသည်။ သူတို့ဟာတရုတ်ကိုကျွန်တစ်ယောက်သာသိတယ်၊ သူတို့ကတရုတ်ကိုအကောင်းတကာ့အဆိုးဆုံးနဲ့သိသည်။ ကဗျာစပ်ဆိုခြင်းကိုနှစ်သက်ကြသည် T'ang ပုံစံ ဒါပေမယ့်တရုတ်စစ်သားတွေကိုခုခံတွန်းလှန်ရာမှာလည်းပြင်းထန်နိုင်ပါတယ်။ သူတို့သည်ကမ္ဘာပေါ်ရှိအင်အားအကြီးဆုံးအင်ပါယာ၏အရိပ်တွင်အသက်ရှင်ကျန်ရစ်ရန်ကျွမ်းကျင်သူများဖြစ်လာခဲ့ကြသည်။

    ဗီယက်နမ်လွတ်လပ်ရေး တရုတ်အားနည်းချက်ကြောင့်တစ်ခုတည်းသောဒသမရာစုတွင်ရုတ်တရက်ပေါ်ထွက်လာခြင်းမရှိပါ။ တရုတ်သည်ဗီယက်နမ်ကိုအုပ်ချုပ်ပိုင်ခွင့်ရှိသည်ဟုစွန့်လွှတ်။ ဘယ်သောအခါမျှစွန့်လွှတ်။ ဗီယက်နမ်ကိုပြန်လည်သိမ်းပိုက်ရန်တစ်ကြိမ်ထက်မကကြိုးစားခဲ့သည်။ ဒါပေမယ့်ဆယ်ရာစုနှစ်ရောက်ရင်ဗီယက်နမ်ဟာတရုတ်အာဏာကိုခုခံတွန်းလှန်နိုင်တဲ့စွမ်းအားနဲ့ဥာဏ်ပညာကိုတီထွင်ခဲ့တယ်။ ဒီစိတ်ဓာတ်နဲ့ထောက်လှမ်းရေးတွေဟာရာစုနှစ်များစွာတရုတ်အုပ်ချုပ်မှုအတွင်းရင့်ကျက်လာတယ်။ ဗီယက်နမ်တို့က၎င်းတို့သည်တရုတ်လူမျိုးမဟုတ်၊ မဖြစ်ချင်ဟုခံယူချက်ဖြင့်အမြစ်တွယ်ခဲ့သည်။

    ဒါဟာထင်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ် ဗီယက်နမ်လွတ်လပ်ရေး တရုတ်သြဇာလွှမ်းမိုးမှု၏ရလဒ်အနေဖြင့်တရုတ်နှင့်အစိုးရ၏အတွေးအခေါ်များကိုလှုံ့ဆော်မှုသည်ဗီယက်နမ်နိုင်ငံအားခေတ်မီနိုင်ငံအဆင့်သို့ရောက်ရှိရန်လှုံ့ဆော်ပေးခဲ့သည်။ သို့သော်ဗီယက်နမ်၏ဘိုးဘေးများသည်တရုတ်စစ်တပ်များမရောက်မီတွင်သူတို့၏ဘုရင်များနှင့်ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာသင်္ကေတများရှိခဲ့ကြပြီးတရုတ်အကြောင်းကိုတစ်ခါမျှမကြားဖူးခဲ့လျှင်ပင်သူတို့၏တည်ရှိမှုကိုသေချာစွာပြောနိုင်လိမ့်မည်။²

    တရုတ်အုပ်ချုပ်မှု၏အတွေ့အကြုံသည်ဗီယက်နမ်အားနည်းနှစ်နည်းဖြင့်အကျိုးသက်ရောက်သည်။ ပထမ ဦး စွာ၎င်းသည်တရုတ်ယဉ်ကျေးမှုခေါင်းဆောင်မှုကိုအုပ်စိုးနေသောအတန်းအစားဗီယက်နမ်ကြားတွင်လက်ခံမှုကိုတိုးပွားစေသည်။ တရုတ်စကားလုံးမြောက်မြားစွာကိုသူတို့၏ဝေါဟာရသို့ ၀ င်ရောက်ခြင်းနှင့်ရာစုနှစ်များစွာအတွေ့အကြုံရှိသည့်တရုတ်ပြည်နယ်တစ်ခု၏အတွေ့အကြုံကြောင့်ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသည်နိုင်ငံရေးနှင့်အတွေးအခေါ်ပညာရပ်ဆိုင်ရာစကားအသုံးအနှုန်းများကိုတရုတ်နှင့်တူညီသည်။ Taoist, Buddhist, Confucianist or Marxist တရုတ်နိုင်ငံ၏ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေးလမ်းကြောင်းကိုဗီယက်နမ်ကအလွယ်တကူနားလည်နိုင်သည်။

    အခြားတစ်ဖက်တွင်မူတရုတ်အုပ်ချုပ်မှုသည်တရုတ်အားပင်ကိုအသိစိတ်ဖြင့်ဆန့်ကျင်။ ၊ လွန်ခဲ့သောအနှစ်တစ်ထောင်အတွင်းဗီယက်နမ်သည်တရုတ်၏သြဇာလွှမ်းမိုးမှုအားလက်နက်ကိုင်အင်အားစုများအားအတည်ပြုရန်ကြိုးပမ်းမှုကိုခုနစ်ကြိမ်ထက်မနည်းအောင်လုပ်နိုင်ခဲ့သည်။ ဗီယက်နမ်သမိုင်းတွင်မည်သည့်အကြောင်းအရာမျှနိုင်ငံခြားကျူးကျော်မှုကိုခုခံနိုင်သည့်အရာထက် ပို၍ တသမတ်တည်းမကျပါ။

    အဆိုပါ ဘုရင်၏ဗီယက်နမ်အယူအဆ ပို။ ပို။ နှင့်အတူ Encrusted ဖြစ်လာခဲ့သည် Sinitic သီအိုရီ ရာစုနှစ်များစွာကုန်လွန်သွားသည်နှင့်အမျှရိုးရာဓလေ့များဖြစ်သော်လည်းရှင်သန်မှု၏အနုပညာကိုကျွမ်းကျင်သည့်ခေါင်းမာ။ အသိဉာဏ်ရှိသောတောင်သူလယ်သမား၏ရှုထောင့်ကိုထင်ဟပ်စေသောထူးခြားသောအရည်အသွေးဖြင့်စတင်ခဲ့သည်။ ၁၀ ရာစုတွင်လွတ်လပ်သောဗီယက်နမ်ဘုရင်စနစ်ကိုတည်ထောင်သူသည်တရုတ်traditionကရာဇ်ထုံးတမ်းစဉ်လာအရကြီးပြင်းလာခြင်းမရှိပါ။ သူသည်တောတောင်တောင်သူလယ်သမားစစ်သူရဲဖြစ်ပြီးသူ၏အောင်မြင်မှုနှစ်ခုသည်ဗီယက်နမ်နိုင်ငံအားစည်းလုံးညီညွှတ်စေရန်နှင့်အမျိုးသားကာကွယ်ရေးအတွက်ထောက်ပံ့မှုဖြစ်ခြင်းသည်ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတွင်နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်မှုအတွက်မရှိမဖြစ်လိုအပ်သောအရည်အချင်းများဖြစ်သည်။Việt Nam] ပစ္စုပ္ပန်နေ့ကရန်။

    ဤစာအုပ်သည်တည်ထောင်သူကိုလုပ်ကြံခြင်းနှင့်အဆုံးသတ်ထားသည် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ ဒသမရာစု၌တည်၏။ ဗီယက်နမ်ရှိရှေးဟောင်းအစဉ်အလာအတိုင်းပြန်လည်ရယူရန်ကြိုးပမ်းရန်တရုတ်သည်ဤအားသာချက်ကိုရယူခဲ့သည်။ ထိုကဲ့သို့သောအကျပ်အတည်းသည် ၀ င်ရောက်ကျူးကျော်သူများနှင့်တွေ့ဆုံရန်ခိုင်မာသော ဦး ဆောင်မှုကိုတောင်းဆိုရန်အတွက်ဗီယက်နမ်သမိုင်းတွင်ဘုံခေါင်းစဉ်တစ်ခုဖြစ်လာခဲ့သည်။ ထဲမှာ ကိုးရာစုဗီယက်နမ်ခေါင်းဆောင်များသည်တရုတ်အစိုးရ၏အယူအဆအပေါ်အလွန်အမင်းမှီခိုလာရသဖြင့်သူတို့သည်မိမိတို့လူမျိုးများနှင့်ကင်းကွာပြီးပြင်သစ်တို့၏ကျူးကျော်မှုကိုထိထိရောက်ရောက်ခုခံနိုင်ခြင်းမရှိခဲ့ပါ။ ခေတ်ပြိုင်ဗီယက်နမ်သည်ဤပျက်ကွက်မှုမှကြီးထွားလာသည်။

    ဗီယက်နမ်၏မွေးဖွားခြင်း [Việt Nam] တရုတ်အာဏာနှင့်နီးကပ်စွာညှိနှိုင်းမှုကိုကြာရှည်စွာပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ဒါဟာ "၏ပြောရန်ပိုမိုမှန်ကန်သောဖြစ်နိုင်သည်မွေးဖွားခြင်းဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏သမိုင်းကြောင်းအရဗီယက်နမ်နိုင်ငံသည်တစ်ချိန်ကတစ်ခါတစ်ရံတွင်သတိရှိခြင်း၏ပြောင်းလဲမှုကိုခံစားခဲ့ရသည်။ကလေးမွေးဖွား,” ။ ထင်ရှားကျော်ကြားသူတစ် ဦး ဗီယက်နမ်ပညာရှင် မကြာသေးမီကဗီယက်နမ်သမိုင်း၏ပေါင်းစပ်မှုကိုကမ်းလှမ်းခဲ့သည်။ထူထောင်"သုံးကြိမ်: တစ်ချိန်ကအတွက်အထှတျအထိသမိုင်းမစဉ်အတွင်း ဒေါင်-သား [ơôngSơn] ယဉျကြေးမှု တရုတ်အုပ်ချုပ်မှုအဆုံးသတ်သည့် ၁၀ ရာစုနှင့်နောက်နှစ်ဆယ့်နှစ်ရာစုနှစ်တွင်တရုတ်၏သြဇာလွှမ်းမိုးမှုကို ဦး တည်ခဲ့သည်။³ ဤစာအုပ်သည်အာရုံစိုက် ဗီယက်နမ်မွေးဖွား ထဲမှာ ဆယ်ရာစုဇာတ်လမ်းနှင့်အတူစတင်ပေမယ့် ဒေါင်-သား [ơôngSơn].

     ဤမွေးဖွားမှုကိုအဆင့် (၆) ဆင့်ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာနိုင်သည်။ တစ်ခုချင်းစီသည်ဗီယက်နမ်ကြီးထွားနိုင်မှုအကန့်အသတ်ကိုသတ်မှတ်ရာတွင်အထောက်အကူပြုသည်။ ဤကန့်သတ်ချက်များသည်ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတွင်ရှိသောတရုတ်အာဏာ၏အတိုင်းအတာနှင့်သဘောသဘာဝအရအဓိကအားဖြင့်ဆုံးဖြတ်သည်

    ထဲမှာ ပထမအဆင့်, အခေါ်နိုင်ပါတယ် ဒေါင်-သား [ơôngSơn] သို့မဟုတ် လာ - ဗီယက် [LệcViệt] ကာလတရုတ်စွမ်းအင်သည်ဗီယက်နမ်သို့မရောက်ရှိသေးViệt Nam] ။ ဗီယက်နမ်များသည်သမိုင်းမတင်မီ၏အရေးကြီးသောအဖွဲ့ဝင်များဖြစ်သည် ကြေးခေတ်ယဉ်ကျေးမှု အရှေ့တောင်အာရှ၏ကမ်းရိုးတန်းများနှင့်ကျွန်းများသို့ ဦး တည် oriented ။ ဗီယက်နမ်နှင့်တရုတ်အကြားယဉ်ကျေးမှုနှင့်နိုင်ငံရေးနယ်နိမိတ်ကိုကောင်းစွာသတ်မှတ်ထားသည်။

    ထဲမှာ ဒုတိယအဆင့်, အခေါ်နိုင်ပါတယ် ဟန် - ဗီကာလ, တရုတ်စစ်တပ်ပါဝါရောက်ရှိလာခဲ့နှင့်အသစ်ရောနှောအုပ်ချုပ်သူလူတန်းစား တရုတ် - ဗီယကျနမျအဘိဓါန်မှလှိုက်လှဲစွာကြိုဆိုပါသည် မျိုးရိုးပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။ တရုတ်အတွေးအခေါ်ပေါ်လာသည် ဗီယက်နမ်ဗုဒ္ဓဘာသာ စတင်ခဲ့သည်။ ဗီယက်နမ်ယဉ်ကျေးမှုသည်တရုတ်သို့ ဦး တည်ရာလမ်းကြောင်းပြန်လည်ရောက်ရှိလာသည်။ ခရစ်ယာန်သာသနာပြုများမှတိုက်ရိုက်ရောက်ရှိလာသောသာသနာပြုများကဟောပြောသောဗုဒ္ဓဘာသာကိုးကွယ်မှုနှင့်ဆန့်ကျင်နေစဉ် အိႏၵိယ ပင်လယ်ရေကြောင်းဖြင့်။ ဤအဆင့်တွင်ယဉ်ကျေးမှုနှင့်နိုင်ငံရေးနယ်နိမိတ်ကိုဗီယက်နမ်လူ့အဖွဲ့အစည်းအလယ်တွင်ဖြတ်သန်းခဲ့သည်။

    အဆိုပါ တတိယအဆင့် ဟုခေါ်တွင်စေနိုင်သည် ဂျီအို - ဗီယက်ကာလထိုအချိန်က Giao ပြည်နယ်သည်ဗီယက်နမ်နိုင်ငံများ၌ခိုင်မြဲစွာတည်ထောင်ခဲ့ပြီးယဉ်ကျေးမှုနှင့်နိုင်ငံရေးနယ်နိမိတ်ဆိုင်ရာအယူအဆသစ်ကိုအမျိုးသားများကမြောက်ပိုင်းမင်းဆက်များအားသစ္စာရှိစွာအုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ လင်းအီ, အ ချမ်နိုင်ငံ တောင်ပိုင်းကမ်းရိုးတန်းတွင်, ဗီယက်နမ်နိုင်ငံရေး၏အချက်တစ်ချက်ဖြစ်ခြင်းမှရပ်စဲခြင်းနှင့်အစားနိုင်ငံခြားရန်သူဖြစ်လာခဲ့သည်။ The လင်းအီ စစ်ပွဲများသည်ဤကာလ၏ထူးခြားသောလက္ခဏာများဖြစ်သည်။ ဤအဆင့်သည်ချင်း ၀ င်ရောက်စွက်ဖက်မှုမှအကြမ်းဖက်မှုအပြီးတွင်တတိယရာစုနှောင်းပိုင်းမှစတင်ခဲ့ပြီးတရုတ်လူကြိုက်များသောတရုတ်အုပ်ချုပ်ရေးမှူး T'ao Huang သည်နယ်စပ်ကိုတွန်းထုတ်ပြီးပြည်နယ်အုပ်ချုပ်ရေးကိုပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ယဉ်ကျေးမှုနှင့်နိုင်ငံရေးနယ်နိမိတ်သည်ဗီယက်နမ်နှင့်သူတို့၏တောင်ပိုင်းအိမ်နီးချင်းများအကြားရှိသည်။

    ထဲမှာ စတုတ္ထအဆင့်ခြောက်ရာစုတလျှောက်လုံးတွင်တရုတ်အင်အားသည်ဗီယက်နမ်မှခဏတာဆုတ်ခွာသွားခဲ့ပြီးဒေသခံသူရဲကောင်းများသည်ဗီယက်နမ်တို့ကိုတောင်ပိုင်းအိမ်နီးချင်းများသာမကတရုတ်နိုင်ငံများမှပါဖယ်ရှားပစ်သည့်နယ်နိမိတ်ဆိုင်ရာအယူအဆသစ်ကိုပြဌာန်းရန်ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။ ဗီယက်နမ်သည်ကွဲပြားခြားနားသောအမျိုးသားရေးအသုံးအနှုန်းများကိုစမ်းသပ်စဉ်ကတရုတ်သည်မင်းဆက်၏အင်စတီကျူးရှင်းကိုတုပရန်ကြိုးပမ်းမှုမှသည်တရုတ်ခေတ်မတိုင်မီ၏ဒဏ္myာရီဓလေ့ထုံးတမ်းများသို့ပြန်သွားရန်နှင့်နောက်ဆုံးတွင်၊ ဗုဒ္ဓဘာသာအမျိုးသားရေးအာဏာအပ်နှင်းခြင်းကိုတည်ထောင်ခြင်းသည်ရှေ့ပြေးနိမိတ်ဖြစ်သည် ဗီယက်နမ်လွတ်လပ်ရေး ထဲမှာ ဒသမ နှင့် ဒသမရာစု.

    အဆိုပါ ပဉ္စမအဆင့်, အ T'ang-Viet အဆင့်မြောက်ဗီယက်နမ်မြောက်ပိုင်းအင်ပါယာအတွင်းတွေ့ရှိခဲ့ပါတယ် တရုတ်၏အပြုအမူပုံစံများနှင့်အညီလိုက်လျောညီထွေဖြစ်ရန်ဖိအားမှာအတော်အတန်ပြင်းထန်သည်။ ဗီယက်နမ်သည်ခုခံချေမှုန်းခြင်းဖြင့်တုန့်ပြန်ကာတရုတ်မဟုတ်သည့်အိမ်နီးချင်းများကိုသူတို့ကိုယ်စားဝင်ရောက်စွက်ဖက်ရန်ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သည်။ သို့သော်ခုခံမှုများနှင့်အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများနှင့်မဟာမိတ်ဖွဲ့ရန်ကြိုးပမ်းမှုများအားလုံးသည်တအာင်း၏စစ်တပ်၏လွှမ်းမိုးမှုကိုခံခဲ့ရသည်။ တအာင်းအုပ်ချုပ်ရေးအတွက်အကြီးမားဆုံးသောစိန်ခေါ်မှုမှာ ၁၉ ရာစုအလယ်ပိုင်းတွင်တန့်ဆန့်ကျင်ရေးဗီယက်နမ်သည်တောင်တန်းနှင့်မဟာမိတ်ဖွဲ့ခဲ့သော Nan-Chao in Yun-nan ပါ။ သို့သော်ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသားများကသူတို့၏တအာင်းအလွဲသုံးစားမှုကိုသူတို့သည်းမခံနိုင်သည့်အလေ့အထများထက်ပိုမိုလွယ်ကူစွာသည်းခံနိုင်ကြောင်းတွေ့ရှိခဲ့သည်လူရမ်းကား"အိမ်နီးချင်းများ။ The ထန် - ဗီယက်ကာလ ဗီယက်နမ်၏ယဉ်ကျေးမှုနှင့်နိုင်ငံရေးနယ်နိမိတ်များသည်ပြင်းထန်စွာကျယ်ပြန့်စွာလာသည်ကိုတွေ့ရသည်။ ဗီယက်နမ်တို့ကိုသူတို့၏ကမ်းရိုးတန်းနှင့်ကုန်းမြင့်ဒေသများမှခွဲထုတ်ရုံသာမကဗီယက်နမ်နိုင်ငံနှင့် Muong [မောင်၏တိုက်ရိုက်ထိန်းချုပ်မှုထက်ကျော်လွန်အရံဒေသများ၌စည်ပင်သူကို] ထန်အရာရှိများ နှင့်တရုတ်သြဇာလွှမ်းမိုးမှုအနည်းငယ်သာပြသသောဗီယက်နမ်ယဉ်ကျေးမှုပုံစံထိန်းသိမ်းထားသည်။

    ထဲမှာ ဆယ်ရာစုဗီယက်နမ်ခေါင်းဆောင်များကသူတို့ကိုယ်သူတို့နှင့်တရုတ်နိုင်ငံတို့အကြားနိုင်ငံရေးနယ်နိမိတ်တစ်ခုကိုရေးဆွဲသောအခါနောက်ဆုံးအဆင့်ကိုရောက်ရှိခဲ့သည်။ ဤနယ်စပ်ကိုသတ်မှတ်ပြining္ဌာန်းလိုက်ခြင်းသည်နောက်ဆက်တွဲဗီယက်နမ်သမိုင်းတွင်ကြီးမားသောအခန်းကဏ္ played မှပါဝင်ခဲ့သည်။

    ဤအဆင့်တစ်ခုစီသည်အိမ်နီးချင်းများနှင့်စပ်လျဉ်း။ မိမိတို့ကိုယ်ကိုဗီယက်နမ်အမြင်ကိုပြုပြင်ခဲ့သည်။ ဒုတိယ၊ တတိယနှင့်ပဉ္စမအဆင့်များတွင်ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများသည်အားကြီးသောတရုတ်မင်းဆက်များကဗီယက်နမ်နိုင်ငံတွင်သူတို့၏အာဏာကိုအခိုင်အမာပြောဆိုခဲ့သည်။Việt Nam], ဗီယက်နမ်တရုတ်နှင့်ပိုမိုနီးကပ်စွာဆွဲငင်နှင့်၎င်းတို့၏မဟုတ်သောတရုတ်အိမ်နီးချင်းများထံမှဖြတ်တောက်ခဲ့သည်။ ဗီယက်နမ်သည်အစပြုလုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့သည့်ခြောက်ရာစုနှင့်ဆယ်ရာစုနှစ်များသာနယ်နိမိတ်များသည်ထိရောက်သောဇာတိအင်အားကိုရောင်ပြန်ဟပ်ခဲ့သည်။ ပြီးတော့တောင်မှဗီယက်နမ်ဟာအစောပိုင်းအလားအလာကိုပြန်လှည့်ပြန်နေတယ်ဆိုတဲ့အထောက်အထားအနည်းငယ်သာရှိသည်။

     က ဆယ်ရာစုဗီယက်နမ်တို့ကသူတို့၏ကံကြမ္မာကိုတရုတ်နှင့်မလွှဲမရှောင်သာကျော့မိစေခဲ့သည်။ သူတို့ကတရုတ်ဟာသူတို့ရဲ့အမျိုးသားရေးဘ ၀ ကိုအဟန့်အတားဖြစ်စေတဲ့ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက်အမြဲတမ်းအလားအလာရှိတဲ့ခြိမ်းခြောက်မှုတစ်ခုမလုပ်ဘူးဆိုတာဘယ်တော့မှမဟန်နိုင်ဘူး။ သူတို့ဘာပဲလုပ်လုပ်တရုတ်ကိုမျက်လုံးချင်းဆုံပြီးလုပ်ရလိမ့်မယ်။ သူတို့၏အရှေ့တောင်အာရှအိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများနှင့် ပို၍ တူလာရန်မည်သည့်အရင်းခံဆန္ဒကိုမှလုပ်ပိုင်ခွင့်မရှိခဲ့ပါ။

    ဤသည်ဗီယက်နမ်မဟုတ် "မဆိုလိုပါအရှေ့တောင်အာရှဆိုလိုသည်မှာအဘယ်အရာကိုမဆို။ ပထမ ဦး ဆုံးနှင့်အဓိက, သူတို့ကဗီယက်နမ်ဖြစ်ကြသည်။ သူတို့ကတရုတ်နှင့်၎င်းတို့၏အရှေ့တောင်အာရှအိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများအပေါ်ကမ္ဘာကြီးအပေါ်ထူးခြားသောအမြင်သဘောထားရှိကြသည်။ ဗီယက်နမ်Việt Nam] တရုတ်မဟုတ်သည့်အိမ်နီးချင်းများကသူတို့၏အမျိုးသားရေးရှင်သန်ရပ်တည်မှုအတွက်ဗီယက်နမ်မှပေးသောစျေးနှုန်းနှင့်တရုတ်၏သမိုင်းဖိအားကိုတွန်းလှန်ရန်စိတ်ပိုင်းဖြတ်ထားသည့်နက်ရှိုင်းမှုတို့ကိုအနည်းငယ်သာနားလည်ကြသည်။ ဗီယက်နမ်သည်သမိုင်းအားဖြင့်သူတို့အပေါ်ထားရှိသောရှုထောင့်ကိုလက်ခံခဲ့သည်။ သူတို့ဟာသူတို့ကိုယ်သူတို့ခြိမ်းခြောက်နေတဲ့gရာမနဲ့ကိုယ့်ကိုယ်ကိုစုပ်ယူနိုင်သောဘုံဘ ၀ များအကြားတစ် ဦး တည်းနေသည်ကိုတွေ့မြင်သည်။ စင်စစ်အားဖြင့်ဗီယက်နမ်သည်အရှေ့တောင်အာရှ၏ကိုယ်ပိုင်လက္ခဏာကိုသူကိုယ်တိုင်အတွက်မဟုတ်ဘဲမြောက်ပိုင်းနယ်စပ်ကိုထိန်းသိမ်းရန်စိတ်မချမ်းမြေ့ဖွယ်ကောင်းသောစီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအတွက်အားဖြည့်ပေးသည်။

    ကျယ်ပြန့်သောရှုထောင့်မှ, ဗီယက်နမ် [Việt Nam] အရှေ့နှင့်အရှေ့တောင်အာရှကြားနယ်စပ်တွင်တည်ရှိသည်။ ဗီယက်နမ်လား၊ပိုင်ဆိုင်သည်"ရန် အရှေ့တောင်အာရှ သို့မဟုတ် အရှေ့အာရှ ဖြစ်ကောင်းဗီယက်နမ်လေ့လာမှုများအတွက်အနည်းဆုံးသစ္စာတစ်ခုဖြစ်သည်။ အရာအားလုံးထံမှပေမယ့် ဘာသာစကားဗီယကျနမျ ဗီယက်နမ်တွင်အစာစားခြင်းအလေ့အထသည်ယဉ်ကျေးမှုကမ္ဘာနှစ်ခု၏ထူးခြားသောရောစပ်မှုကိုဖော်ပြသည်၊ စာပေ၊ ပညာသင်ဆုနှင့်အစိုးရအုပ်ချုပ်မှုတို့သည်ဗီယက်နမ်သည်အရှေ့အာရှ၏ယဉ်ကျေးမှုယဉ်ကျေးမှုတွင်ပါ ၀ င်သူများဖြစ်ကြောင်းရှင်းရှင်းလင်းလင်းဖော်ပြသည်။ ဤအချက်သည်ရာစုနှစ်များစွာဗီယက်နမ်နှင့်သူတို့၏အရှေ့တောင်အာရှအိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများအကြားယဉ်ကျေးမှုနှင့်နိုင်ငံရေးနယ်နိမိတ်ပြcing္ဌာန်းရာ၌တရုတ်မင်းဆက်များ၏အောင်မြင်မှုကြောင့်ဖြစ်သည်။

    အဆိုပါ ဗီယက်နမ်မွေးဖွား [Việt Namဤစာအုပ်တွင်ဖော်ပြထားသော] သည်အသစ်သောသတိအသစ်ကိုမွေးဖွားခြင်းဖြစ်သည် အရှေ့အာရှယဉ်ကျေးမှုကမ္ဘာ ကြောင်းကမ္ဘာအပြင်ဘက်၎င်း၏အမြစ်များရှိခဲ့ပါတယ်။ အရှေ့အာရှတစ်ခုလုံး၏အခြေအနေတွင်၎င်းသည်နယ်ခြားစောင့်သိမှုတစ်ခုဖြစ်သည်၊ သို့သော်ဗီယက်နမ်တို့အဖို့၎င်းတို့သည်ဖြစ်ရိုးဖြစ်စဉ်သာဖြစ်သည်။ တရုတ်ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်များအရတရုတ်လူမျိုးမဟုတ်သူမည်သူမည်ဝါဖြစ်ကြောင်းဖော်ပြရန်သူတို့သင်ယူခဲ့ကြသည်။ တရုတ်သမိုင်းတွင်ကာလကြာရှည်စွာကန့်သတ်ချုပ်ချယ်မှုများရှိခဲ့သည့်အတွက်ထိုဝိသေသလက္ခဏာကိုဆက်လက်ရှင်သန်ရပ်တည်ရေးသည်ထုတ်ဖော်ပြောကြားလာသည့်ယဉ်ကျေးမှုပုံစံကဲ့သို့အရေးပါသည်။

နိဒါန်း

    ဗီယက်နမ်မှာအမေရိကန်စစ်သားတစ်ယောက်အနေနဲ့ကျွန်မတို့ကိုဆန့်ကျင်တဲ့ဗီယက်နမ်တွေရဲ့ထောက်လှမ်းရေးနဲ့ဆုံးဖြတ်ချက်တွေကြောင့်စိတ်စွဲမှတ်သွားအောင်ကျွန်တော်မကူညီနိုင်ခဲ့ဘူး။ဒီလူတွေကဘယ်ကလာတာလဲ"ဒီစာအုပ်, ပြန်လည်ပြင်ဆင်ထားသောနှင့်တိုးချဲ့ပါရဂူဘွဲ့စာတမ်း၏ဗားရှင်းမှာပြီးစီးခဲ့သည် မီချီဂန်တက္ကသိုလ် in 1976, ထိုမေးခွန်းကိုငါ့အဖြေဖြစ်ပါတယ်။

    အတော်များများကစုံစမ်းစစ်ဆေးငါ့ကိုသို့ရှေ့ပြေးပါပြီ အစောပိုင်းဗီယက်နမ်သမိုင်း။ ဤအကြောင်းအရာနှင့် ပတ်သက်၍ ပြင်သစ်ပညာသင်ဆုသည်ရာစုနှစ်တစ်ခုနီးပါးစုဆောင်းရရှိခဲ့ပြီးလှုံ့ဆော်မှုနှင့်အသုံးဝင်သောအရာများများစွာပါဝင်သည်။ တရုတ်နှင့်ဂျပန်ပညာရှင်များ၏လက်ရာသည်အထူးသဖြင့်ဂန္ထဝင်စာပေနှင့်ရိုးရာသမိုင်းကြောင်းဆိုင်ရာအခိုင်အမာဗဟုသုတအပေါ်အခြေခံသောကြောင့်ဖြစ်သည်။ အစောပိုင်းဗီယက်နမ်ပညာရှင်များသည်ကောင်းမွန်သောလေ့လာမှုများစွာမှတစ်ဆင့်မိမိတို့ကိုယ်ကိုထင်ရှားစေခဲ့သည်။ ခေတ်သစ်ဗီယက်နမ်ပညာရှင်များ၏အလုပ်သည်ကြီးမားလှသည်။ လွန်ခဲ့သည့်ရာစုနှစ်လေးရာစု၏ရှေးဟောင်းသုတေသနဆိုင်ရာကြိုးပမ်းမှုများကဗီယက်နမ်သမိုင်းမတိုင်မီနှင့်ကျွန်ုပ်တို့၏သမိုင်းကြောင်းကိုပိုမိုနားလည်သဘောပေါက်လာစေရန်ပြောင်းလဲစေသည့်ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုများဖြစ်ပေါ်စေသည်။

    အင်္ဂလိပ်စကားပြောသောကမ္ဘာတွင်ကျွန်ုပ်တို့သည်ဗီယက်နမ်၏နက်ရှိုင်းသောအမွေအနှစ်၏အရေးပါမှုကိုစတင်နားလည်လာသည်။ ဒီအမွေအနှစ်ကိုနှစ်ပေါင်းနှစ်ထောင်ကျော်ပြန်သွားတဲ့သမိုင်းကြောင်းနဲ့ပုံဖော်ခဲ့တာပါ ဤစာအုပ်သည်ဤရှည်လျားသောအမျိုးသားရေးအတွေ့အကြုံသည်ယနေ့ဗီယက်နမ်ပြည်သူလူထု၏အမြင်ကိုမည်သို့အထောက်အကူပြုခဲ့သည်ကိုပိုမိုနားလည်ရန်အားပေးလိမ့်မည်ဟုကျွန်ုပ်မျှော်လင့်ပါသည်။

    ကျွန်တော်ကျောင်းထုတ်လိုက်ပြီ ဗီယက်နမ်စကားလုံးများ နှင့်စျေးကြီးဖွဲ့စည်းမှုကိုရှောင်ရှားရန်ဝေါဟာရမှတရုတ်ဇာတ်ကောင်။ ဖော်ထုတ်ပြီးအသံထွက်လို့မရဘူး ဗီယက်နမ်စကား စကားလုံးများမပါ ၀ င်သောကြောင့်ဗီယက်နမ်နှင့်ရင်းနှီးကျွမ်းဝင်သောစာဖတ်သူများသည်စာသားထဲတွင်ပထမဆုံးအကြိမ်ပေါ်ပေါက်လာသည့်အခါဗီယက်နမ်စကားလုံး၏မှန်ကန်သောစာလုံးပေါင်းအတွက်ဝေါဟာရနှင့် ပတ်သက်၍ ဆွေးနွေးရန်တိုက်တွန်းပါသည်။ ထိုနည်းတူစွာပင်တရုတ်စကားလုံးသည်၎င်း၏ဇာတ်ကောင်မပါရှိဘဲခွဲခြား သတ်မှတ်၍ မရပါ၊ ထို့ကြောင့်တရုတ်နှင့်ရင်းနှီးကျွမ်း ၀ င်သောစာဖတ်သူများကိုလိုအပ်သည့်ဝေါဟာရစာစောင်နှင့်ဆွေးနွေးရန်တိုက်တွန်းပါသည်။

    ငါပါမောက္ခကျေးဇူးတင်တဲ့ကြွေးမြီကြွေး ရှင်ပေါလုဂျီ of မျှော်လင့်ချက်ကောလိပ် စစ်မှုထမ်းကာလပြီးတဲ့နောက်တရားဝင်ပညာရေးကိုပြန်လုပ်ဖို့အားပေးမှုအတွက်ပါ။

    မှာ မီချီဂန်တက္ကသိုလ်ဒေါက်တာဘွဲ့ယူပြီးလေ့လာတာကကံကောင်းထောက်မစွာပဲ။ ဂျွန် K. Whitmore, a ၏လယ်ပြင်၌ရှေ့ဆောင် premodern ဗီယကျနမျ ယူနိုက်တက်စတိတ်အတွက်သမိုင်း။ ကျွန်ုပ်သည်ကျွန်ုပ်၏ဘွဲ့ရရှိသူနှင့်စာတမ်းကော်မတီ၏အခြားအဖွဲ့ဝင်များအတွက်ကျွန်ုပ်၏ကြွေးမြီကိုလည်းအသိအမှတ်ပြုပါသည် မီချီဂန်တက္ကသိုလ်ပါမောက္ခ Chun-shu Changပါမောက္ခ ယောဟနျသ VA သို့ Fine, Jr. ပါမောက္ခ ချားလ်စ် O. Huckerနှင့်ပါမောက္ခ သောမတ်စ် R. Trautmannသမိုင်းကြောင်းကိုလေ့လာရန်ကျွန်ုပ်၏ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများကိုအားလုံးကအသိအမှတ်ပြုကြသည်။

    ငါပါမောက္ခအထူးသဖြင့်ကျေးဇူးတင်တယ် OW ဝူလ်တာ of ကော်နဲလ်တက္ကသိုလ် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးလုပ်ငန်းစဉ်မှာသူမှတ်ချက်ပေးခဲ့တဲ့အတွက်သူကကျွန်တော့်ကိုအမှားတွေကနေတားဆီးပေးရုံသာမကအလေးအနက်ပြန်လည်သုံးသပ်ခြင်းဆီသို့ပို့ဆောင်ပေးခဲ့တယ်။

   ငါသည်လည်းပါမောက္ခအကြွေးဖြစ်၏ Chiyun Chen ၏ ကယ်လီဖိုးနီးယားတက္ကသိုလ်, Santa Barbara, ပါမောက္ခ David G. Marr သြစတြေးလျအမျိုးသားတက္ကသိုလ်ပါမောက္ခ အလက်ဇန်းဒါးခ Woodside ၏ ဗြိတိသျှကိုလံဘီယာတက္ကသိုလ်နှင့်ပါမောက္ခ Ying-Shih Yű of ယေးလ်တက္ကသိုလ် ပြန်လည်ပြင်ဆင်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်ကာလအတွင်းသူတို့ရဲ့အကဲဖြတ်ဘို့, သူတို့၏ထင်မြင်ချက်များသည်ရှုပ်ထွေးမှုများကိုပြုပြင်ခြင်း၊ ကျွန်ုပ်၏အတွေးအခေါ်များကိုတီထွင်ခြင်းနှင့်လက်ရေးမူများမှာတွေ့နိုင်သောပုံသဏ္givingာန်ကိုဖော်ပြခြင်းတို့တွင်များစွာပါဝင်သည်။

    ပါမောက္ခ ဝီလျံအိပ်ချ် Nienhauser၏ဂျူနီယာ Wisconsin ပြည်နယ်တက္ကသိုလ်ကြင်နာစွာအားဖြင့်ကဗျာကိုသို့တန်ဖိုးရှိသောထိုးထွင်းသိမြင်မှုကိုကမ်းလှမ်းခဲ့သည် P'i Jih-hsiu နောက်ဆက်တွဲတွင်ဆွေးနွေးတင်ပြထားသည် N. ဂျွန်ကေ Musgrave ၏ မီချီဂန်စာကြည့်တိုက်တက္ကသိုလ် နှင့် Ikuta Shigeru ၏ Tӧyӧ Bunko စာကြည့်တိုက် in တိုကျို ပစ္စည်းများတည်နေရာအတွက်အချိန်မီအကူအညီပေးခဲ့သည်။

   Sadako Ohki, ငါ့မိတ်ဆွေနှင့်အိမ်ထောင်ဖက်, ဂျပန်စာအုပ်များနှင့်ဆောင်းပါးများကိုဘာသာပြန်ထားသောနှင့်ထင်ရှားတဲ့ဇာတ်ကောင်ဖော်ထုတ်ရန်ကူညီပေးခဲ့သည်။

    ထံမှတစ် ဦး ကထောက်ပံ့ငွေ လူမှုရေးသိပ္ပံသုတေသနကောင်စီ ဒီလက်ရေးမူများမှာတွေ့နိုင်ပါတယ်

    ငါကျေးဇူးတင်တယ် Barnes ပေးပါ, ဖီးလ် Killenနှင့်၎င်းတို့၏လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များ ကယ်လီဖိုးနီးယားစာနယ်ဇင်းတက္ကသိုလ် သူတို့ရဲ့အားပေးမှု, လမ်းညွှန်မှုနှင့်ပရော်ဖက်ရှင်နယ်ကျွမ်းကျင်မှုသည်။

   ဤစာအုပ်သည်အယ်ဒီတာ့အာဘော်၏အကျိုးကျေးဇူးကိုခံစားခဲ့ရသည် ဟယ်လင် Tartar။ သူမသည်အသေးစိတ်နှင့်မှန်ကန်သောသဒ္ဒါနှင့်ကောင်းမွန်သောစတိုင်နှင့်ပတ်သက်သောစေ့စေ့စပ်စပ်အာရုံစိုက်မှုကိုတန်ဖိုးထားသည်။

     အမှားအားလုံးဟာငါ့အတွက်ပဲ။

Note:
^* Keith Weller တေလာ: စာတမ်း၏တည်းဖြတ်မူ (Ph.D ဘွဲ့ကို) - မီချီဂန်တက္ကသိုလ်၊ ၁၉၇၆၊ ကယ်လီဖိုးနီးယားစာနယ်ဇင်း၊ ဘာကလေနှင့်လော့အိန်ဂျလိစ်၊ ကယ်လီဖိုးနီးယား။ University of California Press, Ltd. , London, အင်္ဂလန်, © 1976 မှကယ်လီဖိုးနီးယားတက္ကသိုလ်၏ Regents၊ ဟောင်ကောင်ရှိ Asco Trade Typeetting Ltd. မှဖွဲ့စည်းမှု။
¹  မြင် နောက်ဆက်တွဲအို.
²  ငါ၏ကြည့်ပါ“ဗီယက်နမ်သမိုင်းအတွက်တရုတ်ကာလ၏အကဲဖြတ်။"
³  ဖမ်ဟူး Thong [ဖမ်ဟွေသောင်] "Ba Ian မစင် nuoc"[Ba lầndựngnước].

BU TU Thu
01 / 2020

Note:
◊ရင်းမြစ် - ဗီယက်နမ်လသစ် - အဓိကပွဲတော် - Asso ။ ပါမောက္ခဟွန် NGUYEN MANH, သမိုင်းဆိုင်ရာ Phylosophy ၏ဆရာဝန်။
◊ရဲရင့်သောစာသား၊ ဗီယက်နမ်စာလုံးစောင်းများကိုကွင်းခတ်နှင့် sepia ပုံများဖြင့်ရိုက်ထားသည်ဘန်ကီမွန်းက - ဖိုးသူတော်

လည်းဖတ်ကြည့်ပါ:
Vietnam ဗီယက်နမ်မွေးဖွားခြင်း - Lac Lord - အပိုင်း ၂ ။